ملتحمه چشم: تعریف، علائم، عوامل ایجاد و نقش عینک آفتابی و عینک طبی

ملتحمه چشم: تعریف، علائم، عوامل ایجاد و نقش عینک آفتابی و عینک طبی

ملتحمه چشم چیست؟

ملتحمه چشم یا ورم ملتحمه(Conjunctivitis)، نوعی التهاب یا عفونت در لایه شفاف و نازک بافتی است که سطح داخلی پلک‌ها و قسمت سفید چشم (صلبیه) را پوشش می‌دهد. این بیماری به دلیل ظاهر صورتی یا قرمز چشم که ناشی از التهاب عروق خونی است، به چشم صورتی نیز معروف است.

علائم ملتحمه چشم

علائم ملتحمه چشم بسته به علت آن می‌تواند متفاوت باشد. رایج‌ترین علائم این بیماری عبارتند از:

1. قرمزی چشم: از اصلی‌ترین نشانه‌های این بیماری است که به دلیل التهاب عروق خونی رخ می‌دهد.

2. خارش و سوزش: بیمار معمولاً از احساس خارش یا سوزش در چشم شکایت دارد.

3. ترشح: ترشحات غلیظ یا آبکی از چشم که ممکن است باعث چسبیدن پلک‌ها به یکدیگر، به خصوص هنگام صبح، شود.

4. تورم: تورم در اطراف چشم یا پلک‌ها.

5. حساسیت به نور: چشم ممکن است به نور حساس شده و باعث ناراحتی بیمار شود.

6. احساس جسم خارجی: برخی افراد حس می‌کنند که چیزی در چشمشان گیر کرده است.

7. تاری دید: به دلیل ترشحات یا التهاب ممکن است دید بیمار موقتاً تار شود.

علل و عوامل ایجاد ملتحمه چشم

ملتحمه چشم می‌تواند بر اثر عوامل مختلفی ایجاد شود که به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. عفونت‌های ویروسی:

این نوع از ملتحمه معمولاً ناشی از ویروس‌هایی مانند آدنوویروس است. عفونت ویروسی بسیار مسری بوده و می‌تواند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

2. عفونت‌های باکتریایی:

عفونت‌های باکتریایی اغلب باعث تولید ترشحات زرد یا سبز رنگ غلیظ می‌شوند و در صورت عدم درمان می‌توانند به عوارض جدی‌تری منجر شوند.

3. آلرژی:

التهاب ملتحمه ناشی از واکنش‌های آلرژیک به گرده گیاهان، گرد و غبار، موی حیوانات یا دیگر محرک‌های محیطی شایع است. این نوع مسری نیست اما می‌تواند باعث خارش و آبریزش شدید شود.

4. تحریک ناشی از مواد شیمیایی یا فیزیکی:

قرار گرفتن در معرض دود، مواد شیمیایی، لنزهای تماسی آلوده یا حتی نور شدید می‌تواند ملتحمه چشم ایجاد کند.

آیا ملتحمه چشم ارثی است یا محیطی؟

ملتحمه چشم به طور کلی محیطی است و معمولاً به دلایلی مانند عفونت یا آلرژی ایجاد می‌شود. با این حال، اگر بیماری‌های زمینه‌ای (مانند آلرژی‌های ارثی) در خانواده وجود داشته باشد، ممکن است برخی افراد بیش از دیگران مستعد این بیماری باشند.

چه عواملی خطر ابتلا به ملتحمه چشم را افزایش می‌دهند؟

1. بهداشت ضعیف: شستن دست‌ها یا صورت به طور نامناسب می‌تواند انتقال ویروس یا باکتری را افزایش دهد.

2. استفاده از لنزهای تماسی: لنزهای آلوده یا استفاده طولانی‌مدت از لنزها.

3. آلرژی‌های فصلی: افرادی که به گرده یا مواد آلرژی‌زا حساس هستند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

4. محیط آلوده: کار یا زندگی در محیط‌هایی با آلودگی‌های شیمیایی یا گرد و غبار زیاد.

نقش عینک آفتابی در پیشگیری و مدیریت ملتحمه چشم

پیشگیری:

1. محافظت در برابر اشعه UV: عینک آفتابی با کیفیت می‌تواند چشم‌ها را از اشعه‌های مضر UV-A و UV-B محافظت کند. این امر از تحریک و آسیب به ملتحمه جلوگیری می‌کند.

2. جلوگیری از ورود گرد و غبار: عینک آفتابی، چه عینک آفتابی زنانه و چه عینک آفتابی مردانه، به عنوان یک سد فیزیکی عمل می‌کند و از ورود گرد و غبار و مواد آلرژی‌زا به چشم‌ها جلوگیری می‌کند.

3. کاهش حساسیت به نور: برای افرادی که به نور حساس هستند (مانند کسانی که دچار ملتحمه ویروسی هستند)، عینک آفتابی می‌تواند باعث راحتی بیشتری شود.

مدیریت علائم:

• افرادی که به ملتحمه آلرژیک مبتلا هستند، با استفاده از عینک آفتابی می‌توانند از تحریک بیشتر چشم جلوگیری کنند. این امر به ویژه برای کسانی که در فضای باز کار می‌کنند یا زندگی می‌کنند، بسیار اهمیت دارد.

نقش عینک طبی در ملتحمه چشم

1. جلوگیری از تماس دست با چشم: افرادی که از عینک طبی استفاده می‌کنند، کمتر تمایل دارند که دستشان را به چشم بزنند، که این امر به کاهش خطر انتقال عفونت کمک می‌کند.

2. محافظت در برابر عوامل محیطی: برخی از عینک‌های طبی با پوشش ضد بازتاب یا طراحی محافظتی می‌توانند از تحریک چشم توسط باد یا گرد و غبار جلوگیری کنند.

3. کاهش خستگی چشم: اگر ملتحمه باعث تاری دید شود، عینک طبی می‌تواند وضوح بیشتری فراهم کرده و فشار روی چشم را کاهش دهد.

سخن پایانی

ملتحمه چشم یک بیماری رایج است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عفونت، آلرژی یا عوامل محیطی ایجاد شود. مراقبت‌های بهداشتی مناسب، مانند شستشوی منظم دست‌ها و جلوگیری از لمس چشم‌ها، می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. استفاده ازعینک آفتابی زنانه یا عینک آفتابی مردانهنه‌تنها از چشم‌ها در برابر اشعه‌های مضر و عوامل تحریک‌کننده محیطی محافظت می‌کند، بلکه می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند. عینک طبی نیز به عنوان یک ابزار محافظتی و اصلاحی می‌تواند نقش مهمی در کاهش تحریک چشم ایفا کند. انتخاب عینک مناسب، به ویژه اگر استانداردهای لازم را داشته باشد، گامی مهم در حفظ سلامت چشم‌ها است.